31 Maja Światowy dzień bez tytoniu
Co roku, 31 maja, Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) i globalni partnerzy świętują Światowy Dzień Bez Tytoniu (WNTD). Coroczna kampania jest okazją do podniesienia świadomości na temat szkodliwych i śmiertelnych skutków używania tytoniu i narażenia na dym z drugiej ręki oraz zniechęcenia do używania tytoniu w jakiejkolwiek formie.
Tematem Światowego Dnia Bez Tytoniu 2019 jest „Wpływ tytoniu na zdrowie płuc”. Kampania zwiększy świadomość na temat:
-
negatywnego wpływu tytoniu na zdrowie płuc ludzi, od raka po przewlekłe choroby układu oddechowego,
-
podstawowej roli, jaką płuca odgrywają dla zdrowia i dobrego samopoczucia wszystkich ludzi. Kampania służy również, jako wezwanie do działania, opowiadając się za skuteczną polityką ograniczania konsumpcji tytoniu i angażowania interesariuszy z wielu sektorów w walkę o kontrolę tytoniu.
Jak tytoń zagraża zdrowiu płuc ludzi na całym świecie
Światowy Dzień Bez Tytoniu 2019 skupi się na wielu sposobach, w jaki narażenie na tytoń wpływa na zdrowie płuc ludzi na całym świecie.
Obejmują one: następujące schorzenia
Rak płuc
Palenie tytoniu jest główną przyczyną raka płuc, odpowiedzialną za ponad dwie trzecie zgonów z powodu raka płuc na całym świecie. Drugie narażenie na dym w domu lub w miejscu pracy zwiększa ryzyko raka płuc. Rzucenie palenia może zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka płuc: po 10 latach rzucania palenia ryzyko raka płuc spada o około połowę w porównaniu z paleniem.
Przewlekłe choroby układu oddechowego.
Palenie tytoniu jest główną przyczyną przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP), stanu, w którym gromadzenie się śluzu wypełnionego ropą w płucach powoduje bolesny kaszel i bolesne trudności w oddychaniu. Ryzyko rozwoju POChP jest szczególnie wysokie wśród osób, które zaczynają palić w młodym wieku, ponieważ dym tytoniowy znacznie spowalnia rozwój płuc. Tytoń zaostrza również astmę, która ogranicza aktywność i przyczynia się do niepełnosprawności. Wczesne zaprzestanie palenia jest najskuteczniejszym sposobem na spowolnienie postępu POChP i poprawę objawów astmy.
Przez całe życie. Niemowlęta narażone wewnątrzmacicznie na toksyny dymu tytoniowego, poprzez palenie przez matkę lub narażenie matki na bierne palenie, często doświadczają zmniejszonego wzrostu i funkcji płuc. Małe dzieci narażone na bierne palenie są narażone na ryzyko wystąpienia i zaostrzenia astmy, zapalenia płuc i zapalenia oskrzeli oraz częstych infekcji dolnych dróg oddechowych.
Na całym świecie szacuje się, że 165 000 dzieci umiera przed 5 rokiem życia z powodu infekcji dolnych dróg oddechowych spowodowanych biernym paleniem. Ci, którzy żyją w dorosłości, nadal cierpią na konsekwencje zdrowotne narażenia na dym z drugiej ręki, ponieważ częste infekcje dolnych dróg oddechowych we wczesnym dzieciństwie znacznie zwiększają ryzyko rozwoju POChP w wieku dorosłym.
Gruźlica.
Gruźlica (TBC) uszkadza płuca i zmniejsza czynność płuc, co dodatkowo pogarsza palenie tytoniu. Składniki chemiczne dymu tytoniowego mogą wywoływać utajone infekcje gruźlicy, na które zaraża się około jednej czwartej wszystkich ludzi. Aktywna gruźlica, połączona ze szkodliwym wpływem palenia tytoniu na zdrowie płuc, znacznie zwiększa ryzyko niepełnosprawności i śmierci z powodu niewydolności oddechowej.
Zanieczyszczenie powietrza.
Dym tytoniowy jest bardzo niebezpieczną formą zanieczyszczenia powietrza w pomieszczeniach: zawiera ponad 7 000 chemikaliów, z których 69 powoduje raka. Chociaż dym może być niewidoczny i bezwonny, może pozostawać w powietrzu przez pięć godzin, narażając narażonych na ryzyko raka płuc, przewlekłe choroby układu oddechowego i zmniejszoną czynność płuc.
Cele kampanii Światowego Dnia Bez Tytoniu 2019
Najskuteczniejszym środkiem poprawy zdrowia płuc jest ograniczenie używania tytoniu i narażenia na dym z drugiej ręki. Jednak w niektórych krajach wiedza dużych grup społeczeństwa, a zwłaszcza palaczy, na temat wpływu na zdrowie płuc ludzi z palenia tytoniu i narażenia na dym z drugiej ręki jest niska. Pomimo mocnych dowodów na szkodliwość tytoniu dla zdrowia płuc, potencjał kontroli tytoniu w poprawie zdrowia płuc pozostaje niedoceniany.
Kampania Światowy Dzień Bez Tytoniu 2019 ma podnieść świadomość na temat:
• ryzyka związanego z paleniem tytoniu i narażeniem na dym tzw. „biernego palenia”;
• uświadomić szczególne zagrożenia, tytoniu dla zdrowia płuc;
• śmiertelności i chorobowości na świecie w wyniku chorób płuc spowodowanych przez tytoń, w tym przewlekłe choroby układu oddechowego i raka płuc;
• nowych dowodów na związek między paleniem tytoniu a zgonami w gruźlicy;
• wpływu biernej ekspozycji na dym tytoniowy na zdrowie płuc ludzi w różnych grupach wiekowych;
• znaczenia zdrowia płuc dla osiągnięcia ogólnego zdrowia i dobrego samopoczucia;
• wykonalnych działań i środków, które społeczeństwo i rządy, mogą podjąć w celu zmniejszenia ryzyka dla zdrowia płuc spowodowanego przez tytoń.
Poruszany temat oddziaływania tytoniu na zdrowie płuc ma wpływ na inne globalne procesy, takie jak międzynarodowe wysiłki na rzecz kontroli chorób niezakaźnych (NCD), gruźlicy i zanieczyszczenia powietrza w celu promowania zdrowia. Jest to okazja do zaangażowania zainteresowanych stron z różnych sektorów i wzmocnienia pozycji krajów w celu wzmocnienia wdrażania sprawdzonych środków kontroli tytoniu zawartych w Ramowej konwencji WHO o ograniczeniu użycia tytoniu (WHO FCTC).
Wezwanie do działania
Zdrowie płuc nie jest osiągane jedynie przez brak choroby, a dym tytoniowy ma poważne konsekwencje dla zdrowia płuc palaczy i osób niepalących na całym świecie.
Aby osiągnąć cel zrównoważonego rozwoju (SDG), jakim jest zmniejszenie o jedną trzecią przedwczesnej śmiertelności NCD do 2030 r., Kontrola używania tytoniu musi być priorytetem dla rządów i społeczności na całym świecie. Obecnie świat nie jest na dobrej drodze do osiągnięcia tego celu.
Kraje powinny zareagować na epidemię tytoniu poprzez pełne wdrożenie FCTC WHO i przyjęcie środków MPOWER na najwyższym poziomie osiągnięć, co wiąże się z opracowaniem, wdrożeniem i egzekwowaniem najbardziej skutecznych polityk kontroli używania tytoniu, mających na celu zmniejszenie popytu na tytoń.
Rodzice i inni członkowie społeczności powinni również podejmować środki w celu promowania własnego zdrowia i zdrowia swoich dzieci, chroniąc je przed szkodami spowodowanymi przez tytoń.
Źródło:https://www.who.int/news-room/events/detail/2019/05/31/default-calendar/world-no-tobacco-day (tłumaczenie strony)